Της Λίλας Κοντού

Είναι πλέον γνωστό σε όλους μας πως το διαδίκτυο είναι η επανάσταση στην πληροφορία. Μέσω αυτού υπάρχει εύκολη πρόσβαση σε ένα τεράστιο όγκο πληροφοριών, οι συναλλαγές και η επικοινωνία μεταξύ ατόμων αλλά και υπηρεσιών έχουν γίνει εξαιρετικά εύκολες, και τέλος προσφέρει ποικίλες μορφές ψυχαγωγίας. Οι κυριότεροι χρήστες του διαδικτύου που το επιλέγουν για ψυχαγωγία και επικοινωνία, είναι οι ανήλικοι. Παρά τα θετικά του, στο διαδίκτυο ελλοχεύει και μια σειρά από κινδύνους. Πόσο ασφαλές είναι λοιπόν το διαδίκτυο για τους ανηλίκους;

Ξεκινώντας, η πολύωρη έκθεση των ανηλίκων στον κυβερνοχώρο μπορεί να έχει άσχημα αποτελέσματα. Με τον καιρό, αυτήν η έκθεση θα οδηγήσει σε εθισμό. Αυτό σημαίνει πως θα υπάρξουν επιπτώσεις και στην ψυχική, αλλά και στην σωματική υγεία του ατόμου. Αρχικά, ο ανήλικος περνά περισσότερο χρόνο στο διαδίκτυο παρά με την οικογένειά του ή με τους φίλους του, πράγμα που σημαίνει πως γίνεται εσωστρεφής, οι σχέσεις με τους γύρω του χαλαρώνουν και σιγά-σιγά οδηγείται στην απομόνωση. Οι υποχρεώσεις του θα αρχίσουν να παραμελούνται, η σχολική του επίδοση να πέφτει κατακόρυφα, και πράγματα που κάποτε τον ευχαριστούσαν να είναι αδιάφορα. Αυτό θα καταρρίψει σταδιακά την ψυχική του υγεία. Επιπλέον, η εκτεταμένη αυτή ενασχόληση με το διαδίκτυο μπορεί να προκαλέσει αρκετές επιπτώσεις στη σωματική υγεία του ανηλίκου, όπως προβλήματα με την σπονδυλική του στήλη και με την όρασή του ή τροφικές διαταραχές.

Επιπρόσθετα, τα ιδιωτικά δεδομένα του κάθε χρήστη είναι ανοχύρωτα, δίνοντας τη δυνατότητα σε άριστους χρήστες της τεχνολογίας να μπορούν να τα υποκλέψουν. Από την στιγμή που κάποιος εισέρχεται στον κυβερνοχώρο, τα προσωπικά του δεδομένα εκτίθενται, και αν και είναι δύσκολα προσβάσιμα, δεν είναι αδύνατο να τα βρουν. Αφού λοιπόν τα στοιχεία αυτά βρίσκονται στη «βιτρίνα» και είναι εύκολο να υποκλαπούν, οι «θεατές» τους μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν για δικό τους όφελος, πολλές φορές φτάνοντας και στο έσχατο σημείο, να εκβιάσουν τους ανηλίκους με αυτά.

Ακόμη, ένας εξίσου σημαντικός κίνδυνος που έχει το διαδίκτυο, είναι η έντονη παραπληροφόρηση. Ως επί το πλείστον, ο έλεγχος της εγκυρότητας και της αξιοπιστίας της αλήθειας είναι μηδαμινός. Ιδιαίτερα ο νεαρός χρήστης λοιπόν, είναι πολύ εύκολο να πέσει θύμα παραπληροφόρησης και προπαγάνδας, με αποτέλεσμα την χειραγώγηση και την υποτέλεια των πολιτών του μέλλοντος. Η συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα πολλές φορές γίνεται βασικός στόχος του διαδικτύου, καθώς βρίσκεται στην περίοδο της ζωής της που είναι αρκετά εύπλαστη και διαμορφώνει τις απόψεις εκείνες που δύσκολα θα αλλάξουν στο μέλλον. Συνεπώς, η μέλλουσα χειραγώγησή τους θα είναι όπως την επιθυμούν αυτοί που κρύβονται πίσω από την προπαγάνδα.

Αυτό όμως που είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το παγκοσμίως γνωστό φαινόμενο του «Cyberbullying», κοινώς και «Δικτυακή Παρενόχληση». Τα παιδιά και οι νέοι πέφτουν θύματα διαφορετικών ειδών αυτού του φαινομένου αρκετά συχνά. Αρχικά, κάποιος έχει τη δυνατότητα να αποστείλει προσβλητικά, αισχρά, απειλητικά και χλευαστικά μηνύματα μέσω του διαδικτύου στους ανηλίκους, μπορεί επίσης να αναρτήσει προσωπικό τους υλικό χωρίς την άδειά τους σε ποικίλους χώρους του διαδικτύου, και παράλληλα να δημιουργήσει ένα χώρο στον οποίο θα «ανεβάζει» εξευτελιστικές φωτογραφίες του ανηλίκου. Επιπλέον, όλα αυτά έχουν επιπτώσεις και στην καθημερινή ζωή του παιδιού ή του εφήβου, καθώς γίνεται εύκολα αντικείμενο σχολιασμού από τον περίγυρό του. Τέλος, προβληματίζει και το γεγονός ότι πολλές φορές τα θύματα της «Δικτυακής Παρενόχλησης» γίνονται τα ίδια θύτες, κάτι που επηρεάζει αρνητικά την ήδη βεβαρημένη ψυχολογία τους.

Συνοψίζοντας, το Διαδίκτυο παρά τα θετικά που προσφέρει στην κοινωνία και στον πολιτισμό, κρύβει πολλούς κινδύνους και ιδιαίτερα για τους νέους. Η πολύωρη έκθεση σε αυτό δημιουργεί εθισμό, πολλά προσωπικά δεδομένα είναι ανοχύρωτα, η παραπληροφόρηση είναι έντονη, και κυρίως υπάρχει η «Δικτυακή Παρενόχληση». Βέβαια, όλα αυτά μπορούν να μειωθούν αν όχι να εξαλειφθούν, με την συμβολή του σχολείου και την σωστή ενημέρωση που αυτό μπορεί να παρέχει πάνω σε αυτό το θέμα, με την οικογένεια του κάθε ανηλίκου που πρέπει να τον προστατέψει και να τον προειδοποιήσει, και με τα κατάλληλα μέτρα που η πολιτεία οφείλει να πάρει. Το Διαδίκτυο λοιπόν, αποτελεί μέρος της ζωής των σημερινών παιδιών, και είναι απαραίτητο και αναγκαίο οι αυριανοί πολίτες να είναι άριστα ενημερωμένοι για το τι «παραμονεύει» σε αυτό, και να τα καταφέρουν να βγουν αλώβητοι.