Σύμφωνα με στοιχεία πρόσφατης έρευνας του Γερμανικού Ιδρύματος για Παροχή Βοήθειας σε Άτομα με Κατάθλιψη, 3% έως 10% των παιδιών και εφήβων στη Γερμανία πάσχουν από κατάθλιψη. Όπως εξηγεί ωστόσο παιδοψυχίατρος Μίχαελ Κελς, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι περιπτώσεις παιδικής και νεανικής κατάθλιψης αυξάνονται, απλώς σήμερα αυτά τα περιστατικά καταγράφονται και παρακολουθούνται ιατρικά καλύτερα.

Η κατάθλιψη είναι μια ψυχική νόσος που πολλοί συνδέουν αυτόματα με την ενήλικη ζωή. Είναι όμως μια ασθένεια που συναντά κανείς και στα παιδιά και τους εφήβους. Όπως εξηγεί ο Μ. Κελς, οι λόγοι εμφάνισης της κατάθλιψης είναι πολύπλοκοι και διαφέρουν. Ειδικά στα παιδιά τραυματικές εμπειρίες όπως η απώλεια ή ο χωρισμός των γονιών, μια βαριά ασθένεια σε κάποιο μέλος της οικογένειας, ο σχολικός εκφοβισμός, η άσκηση βίας μπορεί να επιδράσουν αρνητικά στον παιδικό ψυχισμό και να οδηγήσουν ακόμη και στην κατάθλιψη.

Τα τραύματα που μπορεί να προκληθούν σε μια νεανική ψυχή ενδέχεται να μη μπορούν να ξεπεραστούν εύκολα μέσα στην οικογένεια και το σχολείο, οπότε στις περιπτώσεις αυτές είναι αναγκαία η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία από ειδικούς.

Ένας άλλος παράγοντας που μπορεί να επιτείνει την κατάθλιψη είναι η υπερβολική ενασχόληση με το διαδίκτυο. Στο διαδίκτυο επίσης μπορούν να εμφανιστούν περιστατικά εκφοβισμού ή παρενόχλησης παιδιών. Όλα αυτά αποτελούν σαφώς παράγοντες που μπορεί να ευνοήσουν την εμφάνιση κατάθλιψης, ωστόσο θα ήταν υπερβολικό να «στοχοποιηθούν» τα νέα μέσα συλλήβδην, μιας και σε πολλές περιπτώσεις βοηθούν τους νέους ακριβώς στο αντίθετο: στην επικοινωνία αλλά και την κοινωνικοποίησή τους.

Πώς μπορεί να θεραπευτεί η παιδική και νεανική κατάθλιψη;

Σημαντικό ρόλο σύμφωνα με τους ειδικούς στην έγκαιρη διάγνωση της παιδικής και εφηβικής κατάθλιψης παίζει το οικογενειακό περιβάλλον. Οι γονείς μπορούν να αντιληφθούν ότι το παιδί τους εμφανίζει τάσεις κατάθλιψης παρατηρώντας αλλαγές στη συμπεριφορά του, τάσεις αντικοινωνικής συμπεριφορές, απουσία χαράς και εμφάνιση λύπης. Συμπτώματα κατάθλιψης εμφανίζονται πιο συχνά στην εφηβεία, με πιο ακραία τα εξής: έντονες τάσεις απομόνωσης, τάσεις αυτοτραυματισμού ή ακόμη αυτοκτονίας.

Ο Μίχαελ Κελς υπογραμμίζει ότι πλέον η παιδοψυχιατρική έχει προχωρήσει πολύ και υπάρχουν πολλοί ειδικοί. «Σε αυτούς πρέπει να απευθυνθεί κανείς για να γίνει διάγνωση και να ακολουθηθεί η ενδεδειγμένη θεραπεία», εξηγεί ο ίδιος τονίζοντας ότι η κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστεί με πολλές και διαφορετικές μορφές αλλά και διαβαθμίσεις.

Στις ήπιες μορφές κατάθλιψης συνιστά μια συμβουλευτική παρέμβαση ειδικού και παρακολούθηση του παιδιού ή εφήβου χωρίς φαρμακευτική αγωγή. Εκτιμάται μάλιστα ότι φάρμακα συνιστάται να χορηγούνται μόνο σε περιπτώσεις νέων που εμφανίζουν μεσαίας κλίμακας και βαριά κατάθλιψη, κι αυτό αυστηρά και μόνο κατόπιν ειδικής ψυχιατρικής παρακολούθησης.