17 ώρες διαπραγμάτευση, τρία χρόνια ακόμη νέες θυσίες, εννιά χρόνια στα μνημόνια .
Ανιχνεύοντας το προσχέδιο του φετινού προϋπολογισμού που κατατέθηκε τις προηγούμενες ημέρες στην βουλή διαπιστώνεται ότι αποτελεί την αποτύπωση της δημοσιονομικής προσαρμογής των απαιτήσεων του τρίτου και πλέον σκληρού μνημονίου και χαρακτηρίζεται από την περιστολή δαπανών και την γενναία αύξηση φόρων που ξεπερνάει το χαρακτηρισμό του φορομπηχτικού.
Αξίζει να αναφερθούμε στους μακροοικονομικούς και δημοσιονομικούς κινδύνους τους οποίους μεταφέρουμε αυτολεξεί από το κείμενο του προσχεδίου και αναλύουν σε ελάχιστες γραμμές την παθογένεια της ελληνικής οικονομίας και τα δομικά προβλήματα τα οποία εμποδίζουν την ανάκαμψή της καθώς και την επαναφορά της στον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
«Οι μακροοικονομικοί και δημοσιονομικοί κίνδυνοι για το 2016 σχετίζονται ως επί το πλείστον με ενδογενείς παράγοντες της οικονομίας που επιδρούν δυσμενώς στη σταθερότητα του οικονομικού περιβάλλοντος, την πολιτική και χρηματοπιστωτική ευστάθεια, την ανάπτυξη θετικών προσδοκιών για την πραγματική οικονομία, και την προσπάθεια δημοσιονομικής εξυγίανσης.
Κατ’ επαγωγή, η αντιμετώπιση των κινδύνων αυτών, προκειμένου να είναι δυνατή η δημιουργία συνθηκών ανάκαμψης από το 2017, προϋποθέτει:
Παρακάτω αναφέρουμε κάποια βασικά σημεία του προσχεδίου χωρίς οικονομοτεχνική ανάλυση, την οποία θα κάνουμε αργότερα σε άλλα άρθρα κατά την συζήτηση και ψήφιση του προϋπολογισμού.
Ωστόσο ήδη από την παρουσίαση αυτών των στοιχείων φαίνεται η δυσκολία της εκτέλεσής του και η πιθανή ανάγκη για επιπλέον δημοσιονομικά μέτρα και επιπλέον περιδίνηση στον αχανή ωκεανό της ελληνικής οικονομίας με αποτέλεσμα την βαθιά ύφεση ενώ η συνεχής αύξηση φόρων είναι χωρίς θετικό αντίκρισμα στα δημόσια έσοδα λόγω της οικονομικής ασφυξίας, των συνθηκών ύφεσης και της εκτεταμένης φοροδιαφυγής και δημιουργεί αντιαναπτυξιακό κλίμα και αποεπενδύσεις.
Τα βασικά σημεία του προϋπολογισμού:
1)πρόβλεψη ύφεσης της ελληνικής οικονομίας κατά 2,3% για το 2015 και 1,3% το 2016
2)αύξηση της ανεργίας από το 25,4% το 2015 σε 25,8% το 2016
3) πρωτογενές έλλειμμα ύψους 418 εκατ. ευρώ ή 0,24% του ΑΕΠ για το 2015 και πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 894 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 0,5% του ΑΕΠ για το 2016.
4) Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 315 δισ. ευρώ ή 181,8% του ΑΕΠ για 2015, έναντι 317 δισ. ευρώ ή 177,1% του ΑΕΠ το 2014.
5) Πρόβλεψη για τη διαμόρφωση του χρέους της Γενικής Κυβέρνησης στα 333 δισ. ευρώ ή 192,4% του ΑΕΠ το 2016 (25δις. η πρόβλεψη για ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών με ποσό 25 δισ. ευρώ στη διετία 2015 – 2016).
Τα βασικά σημεία εσόδων από αυξήσεις φόρων:
1,417 δισ. ευρώ από ΦΠΑ, 200 εκατ. ευρώ από την αύξηση του συντελεστή φόρου για τα ενοίκια, 301 εκατ. ευρώ από την αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης, 361 εκατ. ευρώ από την αύξηση των συντελεστών στο φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων, 63,6 εκατ. ευρώ από την αύξηση των συντελεστών στο φόρο ασφαλίστρων, 10,5 εκατ. ευρώ από τις αλλαγές στο νόμο για τις εκατό δόσεις, 80,5 εκατ. ευρώ από την αύξηση της προκαταβολής φόρου για τους ελεύθερους επαγγελματίες , 15 εκατ. ευρώ από την αύξηση της προκαταβολής φόρου για τους αγρότες και 13 εκατ. ευρώ από την κατάργηση της επιστροφής φόρου στο αγροτικό ντίζελ, 40,9 εκατ. ευρώ από την αύξηση της συμμόρφωσης για τεχνικό έλεγχο των οχημάτων (ΚΤΕΟ), 226,8 εκατ. ευρώ από την επέκταση της συμμετοχής του ελληνικού δημοσίου στο 30% των κερδών του ΟΠΑΠ κλπ.
Τα βασικά σημεία στις περικοπές δαπανών :
21,2 εκατ. ευρώ από μισθολογικές παρεμβάσεις και μη μισθολογικές παροχές στη διετία, 1,7 δισ. ευρώ από συντάξεις, εισφορές και λοιπές παροχές κοινωνικής ασφάλισης, 105 εκατ. ευρώ από κοινωνικά επιδόματα, 500 εκατ. ευρώ από δαπάνες του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, 22 εκατ. ευρώ από νοσοκομειακή περίθαλψη.
Το συνολικό ποσό των μέτρων ανέρχεται σε 4,4 δις για το 2016 ενώ τα συνολικά έσοδα ανέρχονται σε 53,33 δισ. ευρώ μαζί με το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Οι φετινές εισπράξεις ανέρχονται σε 46,765 δισ. ευρώ, από 50,324 δισ. ευρώ, ενώ η «τρύπα» στα ταμεία διαμορφώνεται πάνω από 3,5 δισ. ευρώ. Τα μέτρα εκτιμάται να αποδώσουν 1,49 δισ. ευρώ το 2015 και 2,494 δισ. ευρώ για το 2016, ενώ η συνολική είσπραξη εκτιμάται να ανέλθει σε συνολικά 3,985 δισ. ευρώ στη διετία.
Χαρακτηριστικό είναι το ύψος των δαπανών για μισθούς και συντάξεις το νέο έτος το οποίο είναι μειωμένο κατά 258 εκατ. ευρώ σε σχέση με το φετινό αλλά ανέρχεται σχεδόν στα δύο πέμπτα των συνολικών εσόδων ήτοι 18,555 δισ. ευρώ .
Τα πλέον επισφαλή έσοδα είναι αυτά των αποκρατικοποιήσεων και υπολογίζονται σε 2 δισ. ευρώ για το 2016. Έχει πραγματικά πολιτικό ενδιαφέρον η εξέλιξη της υπόθεσης των αποκρατικοποιήσεων. Θεωρητικά αν δεν «πιαστεί» ο στόχος των δύο δίσ. ευρώ θα πρέπει να εισαχθούν νέα εισπρακτικά μέτρα.
Και τέλος φτάνουμε στις υποχρεώσεις, τα ληξιπρόθεσμα χρέη του Δημοσίου προς τους ιδιώτες, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 5,75 δισ. ευρώ στο τέλος Ιουλίου 2015.
Déjà vu…
ΚΡΕΜΜΥΔΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ