Παρασκευή 29.03.2024 ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ

Περί Γνωσιοθεωρίας και Αμάθειας

16.02.2016

Δυστυχώς υπάρχουν ακόμη στις μέρες μας άνθρωποι (αμάθεια;) οι οποίοι δεν γνωρίζουν ότι ο όρος γνωσιθεωρία ή γνωσιολογία χρησιμοποιείται αρκετά συχνά στην επιστημονική και φιλοσοφική κοινότητα. Έτσι συκοφαντούν (δόλος;) μία συγκεκριμένη φιλοσοφική σχολή ( Επικούρεια ) με σκοπό να την πλήξουν αναδεικνύοντας όμως έτσι την μικρότητά τους.

Ο όρος επιστημολογία, (από το επίσταμαι + λόγος), είναι συνώνυμος του όρου γνωσιολογία ή γνωσιοθεωρία (προέρχεται κύρια από τον E. Zeller, 1862). Αποτελεί δε, έναν από τους σπουδαιότερους κλάδους της θεωρητικής φιλοσοφίας. Το βασικό ζήτημα, τι είναι η γνώση και γιατί χρειαζόμαστε μια θεωρία γι’ αυτήν, συνδέεται με άλλα φιλοσοφικά ερωτήματα, αλλά κυρίως με ζητήματα της φιλοσοφίας της επιστήμης και της επιστημονικής γνώσης ιδιαίτερα.

Την πρώτη συστηματική διαπραγμάτευση για τη γνώση τη βρίσκουμε στο έργο Θεαίτητο του Πλάτωνα. Πρόσφατα το 2006 γράφτηκε το βιβλίο “Θεωρία και γνώση στο θεαίτητο του Πλάτωνα Theory and knowledge in Plato’s Theaetetus” με θέματα: Διεξεληλυθώς λόγος Διαλεκτική Γνωσιοθεωρία Νόηση Αισθητά-Δοξαστά-Διανοητά.

Η διατριβή στόχο έχει την παρουσίαση της γνωσιοθεωρίας του Πλάτωνα στην ιδιότυπη εμφάνιση της στο Θεαίτητο μία έκδοση από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. ( Όλα τα στοιχεία στην διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου ).

Από τα παραπάνω βλέπουμε ότι και οι πλατωνικοί συγγραφείς χρησιμοποιούν τον όρο γνωσιοθεωρία για τα δικά τους βιβλία.

Η Γνωσιολογία του Επίκουρου στηρίζεται στην Επικούρεια λογική που είναι ο Κανόνας. Μέρος του Κανόνα είναι και τα 4 κριτήρια της Αλήθειας. ( Ως γνωστό, ο Επίκουρος ποτέ δεν είπε ότι γνωρίζει την αντικειμενική αλήθεια, αλλά με τα κριτήρια της αλήθειας την πλησιάζουμε αυτήν). Τα 4 κριτήρια της αλήθειας μας εξασφαλίζουν την πρόσβαση στην γνώση που μας χρειάζεται για να εξηγήσουμε ικανοποιητικά τον κόσμο γύρω μας…..

Ο κόσμος των φαινομένων, όπως τον αντιλαμβανόμαστε μέσω των αισθήσεων και των συναισθημάτων μας, είναι ο ίδιος κόσμος της υλικής πραγματικότητας. Αλλά είναι επίσης αληθές ότι το σύνολο της πραγματικότητας δεν είναι φαινόμενο, δηλ. ό, τι πραγματικά υπάρχει δεν είναι πάντα προσβάσιμο άμεσα στις αισθήσεις και τα συναισθήματα, αλλά είναι δυνάμει αποκαλύψιμο, είτε με την χρήση των σύγχρονων εποπτικών μέσων ( τηλεσκόπιο-μικροσκόπιο), είτε με την συνεργασία των αισθήσεων και του νου όπως συμβαίνει επί παραδείγματι στο πείραμα ( CERN ).

Πρίν λοιπόν κάποιος με ελαφριά την καρδίαν κατηγορήσει κάποια άλλη φιλοσοφική σχολή καλά θα κάνει να ρίξει μία ματιά στα του οίκου του…

Αριστοτέλης Κωλώτης Κερασοβίτης

[fbcomments]