Με την έξοδο στις αγορές ετοιμάζεται τώρα να ενισχύσει η κυβέρνηση το προεκλογικό της οπλοστάσιο, για να στηρίξει το αφήγημά της ότι η οικονομία έχει επιστρέψει στην κανονικότητα και είναι πλέον το «ατού» της, όπως είπε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.

Τα επιτόκια βεβαίως παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, με την απόδοση του 10ετούς να διαμορφώνεται στο 4,3%, αλλά η κυβέρνηση, όπως διαφαίνεται από δηλώσεις στελεχών της, προτίθεται να στηρίξει την απόφασή της με το επιχείρημα ότι η απόδοση ήταν ακόμη υψηλότερη όταν έβγαινε στις αγορές η κυβέρνηση Σαμαρά το 2014 (στο 6,2% το 10ετές), αλλά και πριν από το μνημόνιο. Το επιχείρημα αυτό, βεβαίως, παραγνωρίζει το γεγονός ότι σήμερα είμαστε σε περίοδο σχεδόν μηδενικών επιτοκίων στην Ευρώπη (0,17% το γερμανικό δεκαετές) και ότι το σπρεντ με τα γερμανικά ομόλογα βρίσκεται στις 410 μονάδες, υψηλότερα και από το επίπεδο που βρίσκονταν όταν μπαίναμε στην κρίση, το 2010. Η διαφορά αυτή, εφόσον διατηρηθεί, επισημαίνουν οικονομικοί παράγοντες, όχι μόνο καθιστά μακροπρόθεσμα απαγορευτικό το κόστος δανεισμού του Δημοσίου, καθώς μπαίνουμε σε περίοδο ανόδου των επιτοκίων διεθνώς, αλλά υπονομεύει και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, το κόστος δανεισμού των οποίων ακολουθεί αυτό του κράτους. Τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών διαμηνύουν, όπως και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, ότι περιμένουν την κατάλληλη στιγμή, ένα «παράθυρο ευκαιρίας» για να αποτολμήσουν την έξοδο. «Δεν θα κονταροχτυπηθούμε με τα μαμούθ», σχολιάζουν. Παράλληλα, όμως, προσθέτουν ότι η κεντρική ιδέα είναι «το ταχύτερο δυνατόν».

Πληροφορίες

Οι πληροφορίες από πηγές της αγοράς ομολόγων αναφέρουν ότι η προετοιμασία έχει αρχίσει και αν οι συνθήκες το επιτρέψουν δεν αποκλείεται να επιχειρηθεί η έξοδος ακόμη και στο τέλος Ιανουαρίου ή πάντως μέσα στους πρώτους μήνες του χρόνου. Αυτό προϋποθέτει, όπως προσθέτουν, ότι δεν θα επιδεινωθεί το κλίμα στο εσωτερικό και συγκεκριμένα δεν θα ξεσπάσει κρίση στην κυβέρνηση λόγω Πάνου Καμμένου και ότι θα είναι ευνοϊκό το κλίμα κατά την αξιολόγηση των θεσμών που ξεκινάει στις 21 Ιανουαρίου. Η λίστα της Κομισιόν, πάντως, με τις εκκρεμότητες που πρέπει να κλείσουν, δείχνει ότι μένουν ακόμη πολλά να γίνουν, για να είναι θετική η αξιολόγησή της στις 27 Φεβρουαρίου και να δοθεί το πράσινο φως για την επιστροφή των κερδών των ευρωπαϊκών κεντρικών τραπεζών και της ΕΚΤ (644 εκατ. ευρώ) τον Μάρτιο.

Σε κάθε περίπτωση, η επιστροφή στις αγορές δεν προβλέπεται να έχει τον θριαμβευτικό χαρακτήρα που είχε σχεδιαστεί πριν από ένα χρόνο. Μετά την έκδοση του 7ετούς ομολόγου, τον Φεβρουάριο του 2018, προγραμματιζόταν η έκδοση ενός 10ετούς τίτλου, ως επισφράγισμα της εξόδου από το μνημόνιο και της επιστροφής στην κανονικότητα. Ομως, το 7ετές κόστισε τελικά ακριβά σε όσους τοποθετήθηκαν σ’ αυτό, ακολούθησε η ιταλική κρίση και η Ελλάδα αποδείχθηκε ο ασθενέστερος κρίκος, με αποτέλεσμα να βγει άδοξα από το μνημόνιο, χωρίς να επιστρέψει στις αγορές.

Με το σχέδιο για 10ετές ομόλογο να έχει μπει στο ράφι, οι κυβερνητικοί σχεδιασμοί μιλούν τώρα για έναν 5ετή τίτλο, μικρής αξίας, περίπου 2-3 δισ. ευρώ, σύμφωνα με πληροφορίες από πηγές της αγοράς ομολόγων. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι θα πρόκειται για «καθαρό» τίτλο και όχι για ανακύκλωση της έκδοσης του 2014, που λήγουν τον Απρίλιο. Δεδομένου ότι η απόδοση του 5ετούς σήμερα κινείται στο 3,3%, μια έκδοση που θα είχε απόδοση 3,7% θεωρείται αποδεκτή, αναφέρουν στελέχη της αγοράς, σημειώνοντας ότι τα ομόλογα της ΕΚΤ που λήγουν φέτος έχουν επιτόκιο 5%-6,5% και αυτό των δανείων του ΔΝΤ φτάνει ως το 4,9%, ενώ το αντίστοιχο 5ετές ομόλογο του Απριλίου του 2014 είχε απόδοση 4,7%. Η κυβέρνηση θα μπορεί να υποστηρίξει, επομένως, πως αν εκδώσει τίτλο με επιτόκιο χαμηλότερο του 4,7% δεν θα επιβαρύνει την εξυπηρέτηση του χρέους, σημειώνει παράγων της αγοράς. Υποβοηθητική στη δημιουργία του κατάλληλου κλίματος για την έξοδο θεωρείται ότι θα είναι και η ανακοίνωση των κυβερνητικών σχεδίων για τον περιορισμό των κόκκινων δανείων των τραπεζών. Είναι κάτι που έχουν ζητήσει και οι θεσμοί να γίνει το συντομότερο δυνατόν, ώστε να συζητηθεί ενόψει της αξιολόγησης του Ιανουαρίου.

Εκείνο, βεβαίως, που θα έπαιζε καταλυτικό ρόλο για την εξασφάλιση της κάλυψης μιας έκδοσης, όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς, θα ήταν να επιτραπεί στις ελληνικές τράπεζες, όπως έχει ζητηθεί, να αυξήσουν το ποσό των ομολόγων που κατέχουν κατά 4 δισ. ευρώ. Είναι, όμως, κάτι που δεν θεωρείται προαπαιτούμενο, όπως σημειώνουν πηγές του υπουργείου Οικονομικών.

Αλλαγή κριτηρίων

Πάντως, στη διάρκεια των τελευταίων μηνών, τα κριτήρια με βάση τα οποία διαμηνύει το υπουργείο Οικονομικών ότι θα αποφασίσει μια έξοδο αλλάζουν συνεχώς. Πλέον, είναι σαφές ότι το πολιτικό κριτήριο θα παίξει καθοριστικό ρόλο, καθώς θεωρείται αδιανόητο να πάει η κυβέρνηση σε εκλογές χωρίς να έχει βγει στις αγορές.

Επί της ουσίας, σημειώνουν οικονομικοί παράγοντες, μια έκδοση με τα χαρακτηριστικά που σχεδιάζεται, δεν έχει καμία ιδιαίτερη σημασία. Δεν συνιστά επιστροφή στην κανονικότητα και δεν σηματοδοτεί την εξασφάλιση της χρηματοδότησης της χώρας από τις αγορές μακροπρόθεσμα.