Υπό διαπραγμάτευση είναι ακόμα το τι πρωτογενές πλεόνασμα θα πρέπει να πετύχει η Ελλάδα μετά το 2018 που λήγει το πρόγραμμα, με αποτέλεσμα να μην έχει κλείσει οριστικά το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα 2016-2020. Το επικαιροποιημένο Μεσοπρόθεσμο θα έπρεπε να είχε κατατεθεί τον Μάιο, αλλά η σχετική προθεσμία παρατάθηκε για τον Ιούνιο και χάθηκε.

Πλέον, στο οικονομικό επιτελείο υποστηρίζουν ότι μέχρι το τέλος της τρέχουσας εβδομάδας θα συνεδριάσει το υπουργικό συμβούλιο ή το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ) για να εγκρίνει το επικαιροποιημένο Μεσοπρόθεσμο. Στόχος είναι να λάβει την έγκριση από την κυβέρνηση (όπως προβλέπεται) και να κατατεθεί την ερχόμενη εβδομάδα στη Βουλή, ώστε να έχει ψηφιστεί έως τις αρχές Αυγούστου.

Ωστόσο, στον αέρα είναι ακόμα οι προβλέψεις για την εξέλιξη του πρωτογενούς πλεονάσματος. Οπως αναφέρουν αρμόδια στελέχη του οικονομικού επιτελείου, είναι δεδομένο ότι η κυβέρνηση θα δεσμεύεται για την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους 3,5% του ΑΕΠ το 2018, οπότε και ολοκληρώνεται το πρόγραμμα. Αλλά για τα επόμενα χρόνια είναι ακόμα ανοικτή η συζήτηση για την πορεία του πλεονάσματος.

Διαφορετικές προσεγγίσεις

Σύμφωνα με πληροφορίες, η προσέγγιση του οικονομικού επιτελείου είναι διαφορετική από εκείνη της τρόικας και ιδίως του ευρωπαϊκού της σκέλους. Ειδικότερα:

• Η Αθήνα θέλει τη σταδιακή μείωση του στόχου, όπως είχε δηλώσει επισήμως και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γ. Χουλιαράκης πριν από λίγες ημέρες. Στο πλαίσιο αυτό, το οικονομικό επιτελείο επιδιώκει τη μείωση του στόχου στα επίπεδα του 2% του ΑΕΠ για το 2019 και του 1,5% του ΑΕΠ για το 2020.

• Η τρόικα και ιδίως το ευρωπαϊκό σκέλος της επιμένει ότι θα πρέπει ο στόχος να παραμείνει για κάποια χρόνια ακόμα στο ύψος του 3,5% του ΑΕΠ. Είναι ενδεικτική η δημόσια στάση του εκπροσώπου του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) στην τρόικα, κ. Ν. Τζιαμαρόλι, ότι η Ελλάδα έχει δεσμευθεί για διατήρηση του πρωτογενούς πλεονάσματος στο 3,5% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα και για να αλλάξει αυτό θα πρέπει να υπάρξει νέα διαπραγμάτευση.

• Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) από την πλευρά του έχει καταστήσει σαφές από πολύ νωρίς ότι ο στόχος του 3,5% του ΑΕΠ για το 2018 και κυρίως η διατήρησή τους σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα δεν είναι ρεαλιστικός. Και στο πλαίσιο αυτό συμφωνεί με τη μείωσή του, που όμως θα οδηγήσει σε ανάγκη για μεγαλύτερη ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Κάτι που δεν θέλει αυτή τη στιγμή να συζητήσει η Ευρωζώνη.

Είναι σαφές ότι το οικονομικό επιτελείο βρίσκεται μπροστά σε μία δύσκολη απόφαση:

• Να εντάξει στο επικαιροποιημένο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα 2016 – 2020 πρόβλεψη για διατήρηση πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους 3,5% του ΑΕΠ και στα έτη 2019 και 2020 και να παραπέμψει πιθανή αλλαγή των στόχων για αργότερα. Κάτι τέτοιο θα δημιουργήσει στο εσωτερικό της χώρας πρόβλημα στην κυβέρνηση, αλλά θα διατηρήσει τις ισορροπίες με τους δανειστές.

• Να συμπεριλάβει τους χαμηλότερους στόχους για το 2019 και το 2020, ανοίγοντας μέτωπο με την τρόικα και ιδίως το ευρωπαϊκό σκέλος ενόψει της διαπραγμάτευσης για τα προαπαιτούμενα μέτρα του καλοκαιριού και τον δεύτερο έλεγχο του προγράμματος.

Πάντως, στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι μπορεί να βρεθεί τις επόμενες ημέρες η «χρυσή τομή» με τους θεσμούς. Θεωρούν, δε, ότι η υποστήριξη της θέσης για μείωση των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα μετά το 2018 από την αντιπολίτευση, σε συνδυασμό με τις σχετικές πρόσφατες τοποθετήσεις και του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), κ. Γ. Στουρνάρα, μπορούν να βοηθήσουν στη διαπραγμάτευση με τους εκπροσώπους των δανειστών ώστε να «περάσει» η ελληνική θέση για μικρότερους δημοσιονομικούς στόχους μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος.

Σε ό,τι αφορά τις προβλέψεις για την πορεία της οικονομίας, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν θα υπάρχει κάποια «έκπληξη» και θα συμβαδίζουν με τις εαρινές εκτιμήσεις της Κομισιόν για τη μεταβολή του ΑΕΠ. Ενδεχομένως, μάλιστα, να είναι ελαφρώς πιο απαισιόδοξες, σε μία προσπάθεια να «καλύψει» η Αθήνα και πιθανά αρνητικά σενάρια για την πορεία της οικονομίας. Υπενθυμίζεται ότι η Κομισιόν στις τελευταίες της εκτιμήσεις προέβλεπε ύφεση 0,3% για φέτος και ανάπτυξη 2,7% το 2018.

Τρία νομοσχέδια

Πέραν του επικαιροποιημένου Μεσοπρόθεσμου που θα πρέπει να κατατεθεί στη Βουλή τις επόμενες ημέρες, το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει μέχρι τις 5 Αυγούστου να καταθέσει άλλα τρία νομοσχέδια.

Οπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Ευκλ. Τσακαλώτος, κατά τη διάρκεια συνέντευξής του στην τηλεόραση της ΕΡΤ, τα νομοσχέδια αυτά θα αφορούν την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. «Ενα για το λαθρεμπόριο καπνού, θα υπάρχει για το λαθρεμπόριο πετρελαίου μετά τις διακοπές, ένα για την εθελούσια αποκάλυψη για όλους αυτούς που έβγαλαν τα λεφτά τους έξω και δεν πλήρωσαν φόρο και όλους αυτούς τους επιχειρηματίες που έπαιρναν από την επιχείρησή τους, έδιναν μερίσματα, την κατέστρεφαν και έβγαζαν τα λεφτά τους έξω. Και θα υπάρχει και ένα άλλο νομοσχέδιο για τις ηλεκτρονικές πληρωμές», σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών.