Παρασκευή 29.03.2024 ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ

Η ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

12.10.2020 /

Του Αριστοτέλη Κερασοβίτη

Τα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα «πρέπει να είναι μια δημοκρατία σε μικρογραφία» έλεγε ο Τζον Ντιούι, ώστε να παράγει ώριμους και υπεύθυνους πολίτες και όχι φοβισμένους και υποταγμένους υπηκόους που εύκολα μπορούν να μετατρέπονται από τον κάθε επίδοξο σωτήρα ή «αυθεντία», σε θύματα. Παρ’ ότι είμαστε στην αυγή του εικοστού πρώτου αιώνα, θλίβομαι διότι ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας δεν γνωρίζει ακόμη τι πραγματικά σημαίνει δημοκρατία. Αγνοεί την ουσία, την έννοια της δημοκρατίας, θεωρώντας ότι σε αυτή ο καθένας έχει το δικαίωμα να λέει τη μικρή ή τη μεγάλη του χαζομάρα. Μετατρέπει την άγνοια του σε άποψη με σαθρά επιχειρήματα, έχοντας ουσιαστικά ως μοναδικό του προσόν για να την επιβάλλει την φωνασκία. Τη δημοκρατία αυτοί που την εφηύραν δεν την εφηύραν για να μπορεί ο κάθε βάρβαρος να φωνασκεί και να τη μετατρέπει σε οχλαγωγία.

Η πραγματική Δημοκρατία είναι το δικαίωμα του κάθε πολίτη να κρίνει αυτά που του προτείνουν εκείνοι που κατέχουν με δική του συναίνεση για λίγο καιρό, αξιώματα στην κεντρική δημόσια διοίκηση. Για να κρίνει όμως απαιτείται γνώση, ώστε να καταλάβει τι ακριβώς του προτείνουνε και να τα συγκρίνει με αυτά που και πάλι μέσω γνώσης αντιλαμβάνεται ο ίδιος ως προβλήματα. Επιπλέον απαιτεί και αυτογνωσία διότι χωρίς αυτήν ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται μόνον αυτά που ο ίδιος μπορεί να σκέφτεται. Δημοκρατία, είναι η άμεση συμμετοχή στη λήψη των αποφάσεων είτε πρόκειται για μεγάλα είτε για μικρά ζητήματα, είτε πρόκειται για εθνικά είτε για τοπικά θέματα, για το τι πρέπει να γίνει και τι όχι.

Δημοκρατία, είναι οι εκπρόσωποι που ο πολίτης έστειλε στην Βουλή να υπακούουν, να διαχειρίζονται και να εφαρμόζουν τις δικές του επιλογές, και όχι να τους παραχωρεί τη δύναμή του μετατρέποντάς τους σε εξουσιαστές. Στη Δημοκρατία τους νόμους δεν πρέπει να τους γράφουν όσοι κατέχουν εξουσία, αλλά να θεσμοθετούν οι ίδιοι οι πολίτες ώστε να ελέγχουν και να προστατεύονται από κάθε κατάχρηση εξουσίας. Ένας πολίτης που ψηφίζει ο ίδιος του νόμους, είναι αυτόνομος, ενώ όποιος υπακούει σε νόμους που έγραψε κάποιος άλλος είναι απλά εκλογέας, η ετερόνομος.

Η Δημοκρατία εφευρέθηκε, γιατί κάποιοι σπουδαίοι άνθρωποι του παρελθόντος, θεώρησαν χρήσιμο ν’ αποφασίζουν άμεσα οι ίδιοι οι πολίτες για τη λύση των προβλημάτων τους και όχι οι αντιπρόσωποί τους σε σκοτεινά δωμάτια. Στη Δημοκρατία οι αποφάσεις παίρνονται πάντα υπό το φως του ήλιου. Οι πραγματικοί δημοκράτες δεν πειθαναγκάζουν τον λαό, ακόμα και γι’ αυτά που θεωρούν οι ίδιοι σωστά. Το μόνο που κάνουν είναι να δίνουν τα απαραίτητα εφόδια στον πολίτη, ώστε να είναι ορθή η κρίση του. Πολλοί νομίζουν ότι η δημοκρατία είναι ένα χαλαρό και μαλθακό πολιτικό μοντέλο. Θεωρούν ότι η δημοκρατία συντηρεί τους εχθρούς της και ότι κινδυνεύει από’ αυτούς. Τουναντίον.

Η δημοκρατία είναι ένα σκληρό σύστημα για τον οποιονδήποτε την απειλεί ή την εκβιάζει. Η δημοκρατία, “ανέχεται” τους κάθε λογής φασίστες απ’ όπου κι αν προέρχονται και επιτρέπει στους δημοκράτες να διασκεδάζουν με τις καραβιές ηλιθίων που προσφέρουν δωρεάν διασκέδαση όταν παίρνουν τον λόγο κι απευθύνονται στον λαό. Όταν ο λαός είναι πεπαιδευμένος, δεν κινδυνεύει από τους «σωτήρες» ούτε από τους «διασκεδαστές». Ίσα-ίσα τους αφήνει να κριθούν και να καταδικαστούν από τον λαό. Στην δημοκρατία μπορεί να λες ό,τι θέλεις αλλά όχι να κάνεις ό,τι θέλεις. Η συμμετοχή και η ένταξή σε ένα κοινωνικό σύνολο προϋποθέτει ταυτόχρονα και κάποιο περιορισμό της ελευθερίας δράσης μας, ώστε να μην παραβιάζεται η ελευθερία και τα συμφέροντα των υπόλοιπων μελών του συνόλου. Όταν λοιπόν αυτός που είναι εχθρός της δημοκρατίας κάνει ότι θέλει η ίδια η δημοκρατία τον καταστρέφει με συνοπτικές διαδικασίες.

Η Δημοκρατία την οποία περιγράφω είναι από την φύση της ανθρωποκεντρική και ως εκ τούτου βαθιά ανθρωπιστική και ουδεμία σχέση έχει με την σημερινή προεδρευόμενη κοινοβουλευτική Δημοκρατία. Η άμεση Δημοκρατία στην οποία αναφέρομαι, είναι ένα από τα αρχαιότερα κοινωνικοπολιτικά μοντέλα το οποίο δεν δύναται να οικειοποιηθεί από κανένα νεωτερίστικο σημερινό πολιτικό μοντέλο είτε δεξιόστροφο, είτε κεντρώο, είτε αριστερόστροφο. Ο Αμεσοδημοκράτης, δεν είναι καμίας συγκεκριμένης πολιτικής απόχρωσης αλλά μπορεί ταυτόχρονα να είναι όλων των πολιτικών αποχρώσεων αφού τα πολιτικά κόμματα, καπηλεύονται αποσπασματικά και κατά το δοκούν, διαχρονικές αξίες της, τρώγοντας σάρκες από την σάρκα της.

Η άμεση Δημοκρατία είναι το πολίτευμα όπου η εξουσία πηγάζει από τους πολίτες, ασκείται από τους πολίτες και υπηρετεί τα συμφέροντα των πολιτών. Ουτοπία, δεν είναι να πιστεύεις ότι η πραγματικότητα κάποια στιγμή μπορεί να αλλάξει, αλλά το να πιστεύεις ότι δεν θα αλλάξει και θα παραμείνει όπως έχει επ’ άπειρον. Ουτοπία είναι η αναζήτηση της ιδανικής, εξιδανικευμένης και τέλειας κοινωνίας, ενώ αληθινή Δημοκρατία είναι η προσπάθεια του ανθρώπου για μία δίκαιη κοινωνία.

[fbcomments]