Εξαιρετικά αισιόδοξα τα αποτελέσματα της κλινικής μελέτης ενός φαρμάκου κατά της νόσου Αλτσχάιμερ που έχει την ιδιότητα να εξαλείφει τις πλάκες βήτα αμυλοειδούς που σχηματίζονται στον εγκέφαλο.

Οι ειδικοί, βέβαια, προειδοποιούν ότι η έρευνα για το φαρμακευτικό σκεύασμα aducanumab της Biogen βρίσκεται σε αρχικό στάδιο, αλλά, όπως φαίνεται από τη μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature, το νέο φάρμακο είναι κατ’ αρχήν ασφαλές για την ανθρώπινη υγεία, ενώ περιορίζει την έκπτωση της μνήμης. Ηδη, έχουν ήδη δρομολογηθεί μεγαλύτερες μελέτες που θα αξιολογήσουν την αποτελεσματικότητα του νέου σκευάσματος. Η αλήθεια είναι ότι ο σχηματισμός των αμυλοειδών πλακών στον εγκέφαλο αποτελεί στόχο των ειδικών επί χρόνια.

Στην πρόσφατη μελέτη συμμετείχαν 165 ασθενείς, ενώ βασικός στόχος της προσπάθειας ήταν να διαπιστωθεί κατά πόσον το σκεύασμα είναι ασφαλές για την ανθρώπινη υγεία. Επειτα από ένα χρόνο θεραπείας, οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι όσο μεγαλύτερες ήταν οι δόσεις που χορηγούσαν, τόσο ισχυρότερη η επίδραση του σκευάσματος πάνω στις πλάκες του αμυλοειδούς. Στη συνέχεια, οι ερευνητές μελέτησαν την ικανότητα μνήμης των ασθενών καταγράφοντας πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Ωστόσο, τουλάχιστον 40 από τους συμμετέχοντες εγκατέλειψαν τη μελέτη λόγω των παρενεργειών του σκευάσματος όπως είναι οι δυνατοί πονοκέφαλοι.

Ειδικότερα, όπως επισημαίνει στην «Κ» ο πρόεδρος της Biogen Στέλιος Παπαδόπουλος, «το νέο σκεύασμα, ένα αντίσωμα, κατάφερε να καθαρίσει αποτελεσματικά τον εγκέφαλο των εθελοντών που βρίσκονταν στα πρώτα στάδια της νόσου, και συμμετείχαν στην έρευνα, από τις πλάκες βήτα αμυλοειδούς, βελτιώνοντας σημαντικά την πνευματική τους κατάσταση». Ωστόσο, ο κ. Παπαδόπουλος επισήμανε ότι το σκεύασμα θα βρεθεί στα φαρμακεία το νωρίτερο εντός τεσσάρων ετών, αν όλες οι φάσεις των κλινικών μελετών έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Η εταιρεία έχει δαπανήσει για την κλινική δοκιμή περισσότερο από ένα δισεκατομμύριο δολάρια, κάνοντας ταυτόχρονα και άλλες επενδύσεις για τη δημιουργία εργοστασίων παρασκευής. Η Biogen πρωτοπορεί σε καινοτόμα φάρμακα όπως αυτό για τη Νωτιαία Μυϊκή Ατροφία που θα κυκλοφορήσει ενδεχομένως την επόμενη χρονιά.

Οι διαπιστώσεις των ερευνητών στηρίζουν μία διαδεδομένη υπόθεση στον κόσμο του Αλτσχάιμερ, ότι οι πλάκες που σχηματίζονται στον εγκέφαλο από βήτα αμυλοειδή είναι στην πραγματικότητα η αιτία της εκφυλιστικής νόσου του εγκεφάλου. «Ομολογουμένως η επιβεβαίωση ότι μια θεραπεία, η οποία θα στοχεύει στην καταπολέμηση των πλακών βήτα αμυλοειδούς, μπορεί πραγματικά να περιορίσει ή ακόμα και να επιβραδύνει την έκπτωση των γνωσιακών δεξιοτήτων του αρρώστου, στην πραγματικότητα θα αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο κατανοούμε, θεραπεύουμε αλλά και αποτρέπουμε την εμφάνιση της νόσου. Θα είναι αυτό που θα αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού», σχολιάζει ο Ερικ Ρέιμαν, του Ινστιτούτου Μπάνερ για το Αλτσχάιμερ στην Αριζόνα.

Στην επόμενη φάση της κλινικής μελέτης, τη φάση 3, θα πραγματοποιηθούν δύο επιμέρους μελέτες. Σε αυτές θα συμμετέχουν 2.700 ασθενείς που βρίσκονται στα πρώτα στάδια της νόσου και ζουν στη Βόρεια Αμερική, την Ευρώπη και την Ασία. Στόχος αυτής της φάσης της κλινικής μελέτης είναι να διαπιστωθεί κατά πόσον το φάρμακο μπορεί να αποτρέψει την έκπτωση των διανοητικών λειτουργιών του ασθενούς.

Η αλήθεια είναι ότι η παρασκευή φαρμάκων για την αντιμετώπιση της νόσου είναι ένας δρόμος στρωμένος με εμπόδια και δυσκολίες και πάνε δέκα χρόνια από την εποχή που το τελευταίο φάρμακο για τη νόσο πήρε άδεια κυκλοφορίας.

Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι η πιο διαδεδομένη μορφή άνοιας, η οποία σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας επηρεάζει περίπου πενήντα εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται 7,7 εκατ. νέα κρούσματα. Ενας από τους βασικούς παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της νόσου Αλτσχάιμερ είναι το γήρας, ενώ μέχρι σήμερα δεν υπάρχει κανένας τρόπος για να αποτραπεί η εμφάνισή της ούτε και καμία αποτελεσματική θεραπεία για τα συμπτώματα της νόσου, που περιλαμβάνουν απώλεια της μνήμης και έλλειψη προσανατολισμού, αλλά και έντονο άγχος και επιθετικότητα.

Ωστόσο αξίζει να σημειωθεί ότι ο θάνατος επέρχεται από τις επιπλοκές της νόσου, όπως είναι παραδείγματος χάρη οι λοιμώξεις ή ο υποσιτισμός.