Ε​​βλεπα στην τηλεόραση το ρεπορτάζ για τη λεία της εγκληματικής οργάνωσης των Ρομά και μου έκανε εντύπωση ότι πέρα από τα κοσμήματα και τα τιμαλφή που είχαν κλέψει, υπήρχαν πολλοί υπολογιστές, iPad και κινητά τηλέφωνα. Σκέφτηκα να γράψω κάτι χρήσιμο για το θέμα αυτό.

Διερωτηθείτε τι θα σας συμβεί αν σας κλέψουν τον προσωπικό υπολογιστή ή το iPad ή το κινητό τηλέφωνο που έχετε σας σπίτι σας. Ουσιαστικά θα σας κλέψουν την ζωή σας, που μπορεί να αξίζει περισσότερο από τα τιμαλφή που σας πήραν! Δεν είναι υπερβολή. Ελάτε να δούμε τι έχουμε αποθηκευμένο στους υπολογιστές μας. Σήμερα, που όλα γύρω μας είναι ψηφιακά, οι αναμνήσεις μας και τα βιώματά μας είναι καταχωρισμένα στους δίσκους και στις μνήμες των συσκευών μας. Στο τηλέφωνό μας έχουμε όλες τις επαφές μας (contacts), τις οποίες είμαι βέβαιος ότι δεν τις έχουμε όλες καταγεγραμμένες σε χαρτί. Ακόμα, έχουμε τις φωτογραφίες με τα αγαπημένα μας πρόσωπα, τα video από τα ταξίδια μας και άλλες στιγμές που θέλουμε να θυμόμαστε, τη μουσική βιβλιοθήκη μας και σελίδες από ιστότοπους όπου βρήκαμε ενδιαφέροντα θέματα. Στον υπολογιστή μου iMac έχω 25.000 φωτογραφίες και 12.000 τραγούδια. Πολλοί μπορεί να έχουν αποθηκευμένες και τις οικονομικές δοσοληψίες τους. Στα προηγούμενα χρόνια τίποτα από τα παραπάνω δεν κινδύνευε από κλοπή. Κανένας κλέφτης δεν θα έπαιρνε τις φωτογραφίες μας, τα video μας (ή τις ταινίες μας), τα βιβλία μας ή γενικά τα χαρτιά μας. Σήμερα όμως όλα αυτά βρίσκονται στους υπολογιστές μας και στους δίσκους μας και αποτελούν τη λεία των διαρρηκτών, για να πουληθούν για ελάχιστα χρήματα. Αλήθεια, τι θα κάνουμε αν τα χάσουμε όλα αυτά;

Νομίζουμε ότι αν παίρνουμε τακτικά αντίγραφα ασφαλείας (backup copies) σε εξωτερικούς δίσκους λύνουμε το πρόβλημα. Δυστυχώς, αυτή δεν είναι λύση γιατί όταν κλέβουν τους υπολογιστές, κλέβουν και τους δίσκους που είναι γύρω τους. Μπορούμε να ξεπεράσουμε το πρόβλημα αυτό, αν τα αντίγραφα ασφαλείας φυλάσσονται σε διαφορετικό χώρο από τους υπολογιστές μας αλλά και εκεί κινδυνεύουν πάλι από κλοπή. Μια λύση είναι να αναθέσουμε τη φύλαξη των αντιγράφων σε εξειδικευμένες εταιρείες, όπως η Mad Dog, η Iron Mountain και άλλες που τα φυλάσσουν σε ασφαλές μέρος. Αυτές τις υπηρεσίες χρησιμοποιούν σήμερα τράπεζες και μεγάλες επιχειρήσεις για κάθε αρχείο (χάρτινο ή ψηφιακό) που θέλουν να προστατεύσουν.

Μια άλλη πρακτική και προσιτή λύση είναι το «σύννεφο». Με τη σύγχρονη τεχνολογία και τη διαθεσιμότητα του internet σχεδόν παντού, είναι πολύ πιο αποτελεσματικό να παίρνουμε και να διατηρούμε τα αντίγραφα ασφαλείας στο «σύννεφο» και έτσι να εξασφαλίζουμε πρόσβαση από οποιαδήποτε συσκευή και από οποιοδήποτε σημείο έχουμε πρόσβαση στο internet. Ακόμα, η οικονομική επιβάρυνσή μας θα είναι ανάλογη με τον χώρο που καταλαμβάνουν οι βιβλιοθήκες μας και φυσικά δεν θα χρειάζονται καμία μετατροπή, όταν αλλάζουν τα μέσα αναπαραγωγής. Αυτά λοιπόν είναι τα πλεονεκτήματα για να αποθηκεύει κάποιος δεδομένα στο «σύννεφο». Ακριβώς τα ίδια όμως ισχύουν και για τα δεδομένα των επιχειρήσεων και όχι μόνο για τη μουσική και τις εικόνες. Να λοιπόν γιατί το «σύννεφο» προσφέρει την πλέον οικονομική και αποτελεσματική λύση για την αποθήκευση δεδομένων.

Αλλά δεν είναι μόνο ο αποθηκευτικός χώρος που κάνει το «σύννεφο» αποτελεσματικό. Είναι και η εκμετάλλευση πρακτικά απεριόριστης υπολογιστικής ισχύος που μπορεί να έχει κάνεις από το «σύννεφο». Φανταστείτε το «σύννεφο» σαν τη ΔΕΗ ή την ΕΥΔΑΠ. Μπορούμε να χρησιμοποιούμε όση ηλεκτρική ενέργεια θέλουμε ή να καταναλώνουμε όσο νερό θέλουμε και πληρώνουμε μόνο τη χρήση και όχι για τις υποδομές της ΔΕΗ ή της ΕΥΔΑΠ. Αυτό ακριβώς προσφέρει το «σύννεφο»: υπολογιστική ισχύ και αποθηκευτικό χώρο όσο θέλουμε και πληρώνουμε μόνο όσο καταναλώνουμε ή χρησιμοποιούμε.

Και μη νομίζετε ότι το «σύννεφο» είναι μόνο για μικρές επιχειρήσεις ή τους ιδιώτες. Οι πολύ μεγάλες επιχειρήσεις είναι αυτές που πρώτες αντιλήφθηκαν τα πλεονεκτήματά του και το χρησιμοποιούν συστηματικά. Ολο το περιεχόμενο της Netflix είναι πλέον εξ ολοκλήρου αποθηκευμένο στο «σύννεφο», συγκεκριμένα στην Amazon Web Services (AWS) και όχι σε δικούς της υπολογιστές! Για να γίνει κατανοητό αυτό το ριζοσπαστικό εγχείρημα, πρέπει να σας δώσω μερικές πληροφορίες σχετικά με τις υπηρεσίες της Netflix. Η Netflix είναι συνδρομητική υπηρεσία με 86 εκατομμύρια συνδρομητές, που παρέχεται σε 190 χώρες, περιλαμβανομένης και της Ελλάδας, με την οποία οι συνδρομητές μπορούν να δουν κινηματογραφικές ταινίες, σειρές TV και ντοκιμαντέρ στην τηλεόρασή τους, στο tablet τους ή στο κινητό τηλέφωνο τους, από οπουδήποτε έχουν πρόσβαση στο internet και χωρίς κανένα χρονικό περιορισμό. Επιπλέον, η Netflix κάνει και δικές της παραγωγές, ορισμένες μάλιστα είναι εξαιρετικά δημοφιλείς. Η χρηματιστηριακή αξία της εταιρείας είναι σήμερα 53 δισεκατομμύρια δολάρια. Πού είναι λοιπόν η είδηση; Είναι φανερό ότι η μοναδική «περιουσία» της εταιρείας είναι το ψηφιακό περιεχόμενο που διαθέτει και οι συνδρομητές της. Βάζοντας όλη την περιουσία της στο «σύννεφο» θα έλεγε κανείς ότι διακινδυνεύει να τη «χάσει» ή να τις την «κλέψουν». Και όμως, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Αυτή η κίνηση είναι που τις επέτρεψε να εντάξει 130 καινούργιες χώρες από τον Ιανουάριο του 2016. Με τις υπηρεσίες AWS διαθέτει πρακτικά απεριόριστη υπολογιστική ισχύ και μπορεί ουσιαστικά να πολλαπλασιάσει τους συνδρομητές της, χωρίς καμία κεφαλαιακή επένδυση (capex).

Αλλά δεν είναι μόνο η Netflix που χρησιμοποιεί το cloud computing. Ο φαρμακευτικός κολοσσός Pfizer κατάφερε να εξοικονομήσει 600 εκατομμύρια δολάρια από την Ερευνα και Ανάπτυξη (R&D) χρησιμοποιώντας τις δυνατότητες του High Speed Computing (HPC) που παρέχει το «σύννεφο». Αλλά το πιο σημαντικό όφελος για την Pfizer (και άλλες φαρμακευτικές εταιρείες όπως η Bristol-Mayers Squib και η Unilever) είναι ο περιορισμός του χρόνου επεξεργασίας που έχουν επιτύχει με το HPC, ώστε η επεξεργασία των δεδομένων τους να γίνεται πολύ γρηγορότερα για να δημιουργούν καινούργια φάρμακα. Είναι χαρακτηριστικό ότι μια εταιρεία πέτυχε με το HPC να υποκαταστήσει 264 computer years με μόνο 18 ώρες υπερυπολογιστή!

Οταν λοιπόν οι κολοσσοί της βιομηχανίας εμπιστεύονται την αποθήκευση και τη διαχείριση των δεδομένων τους στο «σύννεφο», γιατί εμείς εδώ στην Ελλάδα έχουμε τεράστιες επιφυλάξεις για το θέμα αυτό; Η διείσδυση του cloud computing στην Ελλάδα εκτιμάται ότι είναι ιδιαίτερα χαμηλή και δεν ξεπερνά το 10%. Ειδικότερα στο Δημόσιο, με την ιδιαίτερη ανασφάλεια που το διακατέχει, η διείσδυση είναι ακόμα χαμηλότερη. Αυτές τις μέρες ολοκληρώνεται (ύστερα από πολλές περιπέτειες και καθυστερήσεις, αφού ο διαγωνισμός προκηρύχθηκε τον Μάρτιο του 2012) η εγκατάσταση του G-Cloud στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων. Και όμως, εφαρμογές όπως η Δι@υγεια, όπου το περιεχόμενό τους δεν είναι εμπιστευτικό αλλά είναι κυριολεκτικά διαθέσιμο στο κοινό (public domain), από καιρό θα έπρεπε να λειτουργούν στο «σύννεφο». Υπάρχουν και άλλες εφαρμογές που θα μπορούσαν εύκολα να μεταφερθούν σε «σύννεφο» χωρίς καμία συνέπεια στην ασφάλεια, αλλά με σημαντικές επιπτώσεις στην οικονομία. Οι χιλιάδες servers που χρησιμοποιεί το Δημόσιο για την παροχή πληροφοριών στους πολίτες, γιατί πρέπει να είναι εγκατεστημένοι στα διάφορα σημεία και να μην υποκατασταθούν από υπηρεσίες cloud computing; Βλέπετε στην Ελλάδα μας περισσεύουν χρήματα για να έχει ο καθένας το δικό του «μαγαζάκι» όπου κάνει κουμάντο. Στις φτωχές ΗΠΑ, το αμερικανικό Δημόσιο εκτιμά ότι μπορούν να εξοικονομηθούν περίπου 20 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως με τη μετάβαση ορισμένων υπηρεσιών στο «σύννεφο». Εμάς μας περισσεύουν. Και στα πλεονεκτήματα δεν αναφέρουν μόνο την οικονομία. Εκτιμάται ότι θα μπορούν να αναπτύξουν πολύ γρηγορότερα εφαρμογές, γιατί θα φύγει από τη μέση η διαδικασία των προμηθειών! Φυσικά, εκεί οι διαγωνισμοί ολοκληρώνονται σε 6 μήνες και όχι σε 6 χρόνια όπως γίνεται στον τόπο μας. Αλλά και εδώ ισχύει το ελληνικό αξίωμα: Αυτοί δεν ξέρουν!

* Ο κ. Ανδρέας Δρυμιώτης, είναι σύμβουλος επιχειρήσεων.