Οταν το 2006 μου προτάθηκε να ασχοληθώ με το αντικείμενο της κανονιστικής συμμόρφωσης (Compliance), η οποία ως ολοκληρωμένη λειτουργία στο χρηματοπιστωτικό σύστημα είχε πρόσφατα θεσπιστεί από την Τράπεζα της Ελλάδος, αδυνατούσα να φανταστώ τη μελλοντική του εξέλιξη. Αλλωστε, το αντικείμενο της κανονιστικής συμμόρφωσης, η μέριμνα για την εφαρμογή των κανόνων που προβλέπει το νομικό/κανονιστικό πλαίσιο ή αυτών της δεοντολογίας και η αξιολόγηση των κινδύνων από τη μη εφαρμογή τους, είναι δύσκολη υπόθεση, ιδιαίτερα στη χώρα μας.

Από τότε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Αυτό που φάνταζε ως νέα λειτουργία στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, η οποία θα πάσχιζε να βρει τον δρόμο της ανάμεσα σε κλασικότερες, «συγγενείς», όπως ο εσωτερικός έλεγχος και η νομική υπηρεσία, εξελίχθηκε, παγκοσμίως, σε ζωτικής σημασίας λειτουργία. Ξεπέρασε το πλαίσιο των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, επεκτάθηκε στις επενδυτικές, τις υπηρεσίες ασφάλειας, τις τηλεπικοινωνίες, την ενέργεια και αλλού. Ολο και περισσότεροι, υψηλού επιπέδου επαγγελματίες, αναζητούν στον χώρο της κανονιστικής συμμόρφωσης ευκαιρίες καριέρας, ιδιαίτερα σε διεθνές επίπεδο.

Η εξέλιξη αυτή δεν ήρθε χωρίς εμπόδια, καθώς η κανονιστική συμμόρφωση εθεωρείτο αρχικά, και σε αρκετές περιπτώσεις παραμένει, «αναγκαίο κακό». Η επιφυλακτικότητα αυτή είναι, εν μέρει, κατανοητή, διότι η συμμόρφωση με κανόνες δικαίου και κανονισμούς δεν «διευκολύνει» πάντοτε το κέρδος. Σίγουρα όχι το «εύκολο κέρδος». Ωστόσο, η δυναμική που αναπτύχθηκε από την αυξανόμενη πολυπλοκότητα του κανονιστικού πλαισίου και κυρίως από την επιτακτική ανάγκη για ουσιαστική εφαρμογή του, ιδιαίτερα υπό το βάρος διεθνών και τοπικών σκανδάλων, σε διάφορους κλάδους, ήταν μη αναστρέψιμη. Οι εταιρείες συνειδητοποιούν ότι το κόστος «επένδυσης» σε τέτοιους μηχανισμούς (υπερ)καλύπτεται από την αποφυγή τεράστιων προστίμων, δικαστικών διενέξεων και δυσφήμησης.

Ως φυσικό επακόλουθο, ήρθε η ίδρυση στην Ελλάδα του πρώτου επαγγελματικού φορέα (σωματείου) στελεχών της κανονιστικής συμμόρφωσης με την επωνυμία «Σύνδεσμος Επαγγελματιών Κανονιστικής Συμμόρφωσης Ελλάδος» (ΣΕΚΑΣΕ).

Σκοπός του ΣΕΚΑΣΕ είναι να αποτελέσει τη θεσμική έκφραση των στελεχών της κανονιστικής συμμόρφωσης, ανεξαρτήτως κλάδου και εταιρείας προέλευσης αυτών. Να τους παράσχει ενημέρωση, συνεργασίες και εκπαίδευση σχετικά με τις μεθοδολογίες, τις εξελίξεις και την οργάνωση της κανονιστικής συμμόρφωσης διεθνώς. Στοχεύει, ακόμη, στην ανάδειξη της σημασίας της για τα νομικά πρόσωπα, τους εργαζομένους και συναλλασσομένους με αυτά, αλλά και ευρύτερα. Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, η οποία πάσχει στην εφαρμογή του νομικού/κανονιστικού πλαισίου και των κανόνων δεοντολογίας, η ουσιαστική ενίσχυση της λειτουργίας της κανονιστικής συμμόρφωσης και η αξιοποίηση των στελεχών της μπορούν να συμβάλουν στην εμπέδωση διαφορετικής νοοτροπίας, στον περιορισμό της διαφθοράς, στη βελτίωση της χρηστής διοίκησης και εταιρικής διακυβέρνησης, στην καλύτερη προστασία μετόχων, καταναλωτών, επενδυτών, πολιτών.

Προς την κατεύθυνση αυτή ο ΣΕΚΑΣΕ αναπτύσσει συνεργασίες με φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό και ήδη συμμετέχει σε θεσμικές διαδικασίες, όπου η τεχνογνωσία και εμπειρία των στελεχών του κρίνεται σημαντική.

Νέο νομοθετικό πλαίσιο σε εφαρμογή κοινοτικών οδηγιών βρίσκεται, συνεχώς, προ των πυλών. Η οργανωμένη, διαμέσου του νέου επαγγελματικού φορέα, συμβολή σε επερχόμενες θεσμικές διαδικασίες των στελεχών της κανονιστικής συμμόρφωσης, τα οποία, ήδη, καθημερινά εφαρμόζουν στην πράξη ανάλογα νομοθετήματα σε συνεχή συνεργασία με εποπτικές και άλλες ανεξάρτητες αρχές, αναμένεται να είναι καθοριστική.

* Ο κ. Ευάγγελος Δ. Τσεκρέκος είναι νομικός, πρόεδρος του Δ.Σ. του Συνδέσμου Επαγγελματιών Κανονιστικής Συμμόρφωσης Ελλάδος (ΣΕΚΑΣΕ). Επίσης, είναι υπεύθυνος Κανονιστικής Συμμόρφωσης του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ). Οι απόψεις που εκφράζονται από τον συγγραφέα είναι προσωπικές και διατυπώνονται με την ιδιότητα του προέδρου του ΣΕΚΑΣΕ και μόνον.