Ο διοικητής της ΤτΕ Γ. Στουρνάρας υπογράμμισε την ανάγκη υλοποίησης συγκεκριμένων ενεργειών, προκειμένου να ανασχεθούν οι κίνδυνοι που απειλούν την ελληνική ανάκαμψη και να διασφαλιστεί η επιτυχής έκβαση του προγράμματος του ESM και η έξοδος της χώρας στις αγορές.
Την ανάγκη ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης εντός του έτους ή το αργότερο μέχρι τον Ιανουάριο του 2017 υπογραμμίζουν επιτελικά στελέχη των τραπεζών, προειδοποιώντας για τους μεγάλους κινδύνους για τη χώρα σε περίπτωση μη έγκαιρης ολοκλήρωσης της αξιολόγησης.
Το 2017, υπενθυμίζουν, είναι εκλογική χρονιά για την Ευρώπη, κάτι που καθιστά εξαιρετικά αμφίβολη τη δυνατότητα λήψης αποφάσεων εκτός του πλαισίου της συμφωνίας. Τον προσεχή Μάρτιο είναι οι εκλογές στην Ολλανδία, με την ελληνική περίπτωση να αποτελεί θέμα σφοδρών αντιπαραθέσεων, και ακολουθούν τον Μάιο οι εκλογές στη Γαλλία, ενώ τον Σεπτέμβριο θα πραγματοποιηθούν οι κρίσιμες εκλογές στη Γερμανία.
Οπως σημειώνουν οι τράπεζες, ο χρόνος δεν κυλά απλώς εις βάρος μας αλλά επιπρόσθετα, αν καθυστερήσουμε, όπως σταθερά συμβαίνει τα τελευταία χρόνια, και μπούμε στην άνοιξη με ανοιχτή αξιολόγηση, τότε η χώρα κινδυνεύει να παρασυρθεί σε μια νέα μεγάλη περιπέτεια ανάλογη του 2015.
Οσο νωρίτερα «κλείσει» η αξιολόγηση, σημειώνουν, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες να ληφθούν τα μέτρα ανακούφισης του χρέους, όπως έχουν δεσμευτεί οι εταίροι. Αν συμβεί αυτό τότε ανοίγει ο δρόμος για την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτική χαλάρωσης της ΕΚΤ, κάτι που θα αποτελέσει σημείο καμπής για την έξοδο της χώρας από την κρίση.
Αντίθετα, αν χαθεί χρόνος σε μακρόσυρτες διαβουλεύσεις και διαπραγματεύσεις και επανέλθει η ανησυχία για τον κίνδυνο εκτροχιασμού του προγράμματος και της χώρας, τότε είναι βέβαιο ότι η οικονομία θα παραμείνει καθηλωμένη σε αναιμικούς ρυθμούς ανάπτυξης ή και ύφεση, οδηγώντας σε ακόμα υψηλότερα επίπεδα τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια –σήμερα ξεπερνούν τα 108 δισ. ευρώ– με κίνδυνο οι τράπεζες να βρεθούν και πάλι αντιμέτωπες με θέματα κεφαλαιακής επάρκειας.
Οι καταθέσεις
Ενδεχόμενη νέα ανακεφαλαιοποίηση αυτή τη φορά θα έχει επιπτώσεις όχι μόνο στους μετόχους, αλλά υπό προϋποθέσεις και στους καταθέτες. Σύμφωνα με το νέο νομοθετικό πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Οδηγία για τη «θέσπιση πλαισίου για την ανάκαμψη και την εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων», που βρίσκεται σε ισχύ από 1.1.2016, προβλέπει, μεταξύ άλλων, και το αποκαλούμενο bail in. Δηλαδή, τη συμμετοχή στο κόστος της εξυγίανσης των προβληματικών τραπεζών όλων όσοι έχουν χρηματοδοτήσει, άμεσα και έμμεσα, μια τράπεζα, δηλαδή μετόχους, ομολογιούχους αλλά και ανασφάλιστες καταθέσεις.
Ακόμα χειρότερα, αν το 2017 δεν αλλάξει ουσιαστικά το κλίμα και δεν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για την ισχυρή ανάκαμψη της οικονομίας, τότε ο χρόνος για την ολοκλήρωση του προγράμματος θα μετρά αντίστροφα χωρίς σοβαρές ελπίδες για την έξοδο της χώρας στις αγορές, που αποτελεί προϋπόθεση για τη μεγάλη έξοδο από την εποχή των μνημονίων. Ηδη έχουν ξεκινήσει κάποιοι ψίθυροι για το ενδεχόμενο τέταρτου μνημονίου, κάτι που αν επαληθευθεί είναι βέβαιο ότι θα γίνει με σημαντικά δυσμενέστερους όρους, δοκιμάζοντας, άλλη μία φορά, τις αντοχές της χώρας και της κοινωνίας.
Μιλώντας σε εκδήλωση την προηγούμενη εβδομάδα, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος καθηγητής Γιάννης Στουρνάρας προειδοποίησε ότι «τυχόν καθυστερήσεις στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και ιδιωτικοποιήσεων που προβλέπονται στο πρόγραμμα θα μπορούσαν να περιορίσουν την αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας, με αποτέλεσμα την αναζωπύρωση της αβεβαιότητας, την υπονόμευση του κλίματος εμπιστοσύνης και την εξασθένηση των προοπτικών οριστικής εξόδου από την κρίση».
Οι επιτελείς των τραπεζών το θέτουν λιγότερο ευγενικά, υπογραμμίζοντας ότι αν και αυτή τη φορά η αξιολόγηση δεν ολοκληρωθεί έγκαιρα τότε η χώρα μπορεί να βρεθεί το 2017 αντιμέτωπη με εξαιρετικά δύσκολες επιλογές.
Σημειώνεται ότι μέχρι τώρα οι επιδόσεις της χώρας δεν δημιουργούν ιδιαίτερη αισιοδοξία. Το πρώτο μνημόνιο δεν ολοκληρώθηκε και απαιτήθηκε δεύτερο, το οποίο επίσης δεν ολοκληρώθηκε επιτυχώς, οδηγώντας στο τρίτο. Η μέχρι τώρα υλοποίηση του τρίτου μνημονίου επίσης δεν αλλάζει το μοτίβο τού «υπογράφουμε και καθυστερούμε». Η πρώτη αξιολόγηση, που έπρεπε να ολοκληρωθεί τον χειμώνα του 2015, «έκλεισε» μερικώς το καλοκαίρι του 2016, ενώ το σύνολο των προαπαιτουμένων ολοκληρώθηκε μόλις πριν από λίγες ημέρες…
«Βασική προϋπόθεση ανάκαμψης»
Την ανάγκη η δεύτερη αξιολόγηση, που βρίσκεται σε εξέλιξη, να ολοκληρωθεί χωρίς αδικαιολόγητες καθυστερήσεις υπογράμμισε ο διοικητής της ΤτΕ την προηγούμενη εβδομάδα. Μόνο έτσι, τόνισε, θα ενισχυθούν οι προοπτικές ανάκαμψης και θα καταστεί δυνατή η επιστροφή σε ικανοποιητικούς θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2017. Ο κ. Στουρνάρας υπογράμμισε την ανάγκη υλοποίησης συγκεκριμένων ενεργειών, προκειμένου να ανασχεθούν οι κίνδυνοι που απειλούν την ελληνική ανάκαμψη και να διασφαλιστεί η επιτυχής έκβαση του προγράμματος του ESM και η έξοδος της χώρας στις αγορές:
• Την επιτάχυνση του ρυθμού εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων και ιδιωτικοποιήσεων.
• Την αντιμετώπιση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων που πλέον ανέρχονται στο 45,1% του συνόλου των χορηγήσεων, δηλαδή σε 108,7 δισ. ευρώ.
• Την αντιμετώπιση του προβλήματος του υψηλού δημόσιου χρέους, με την άμεση εξειδίκευση σχετικών μέτρων όπως έχουν δεσμευθεί οι εταίροι.
• Τη χαλάρωση και τελικά κατάργηση των περιορισμών που απομένουν στην κίνηση κεφαλαίων, που είναι απαραίτητη για τη βελτίωση του κλίματος εμπιστοσύνης και της ρευστότητας.
Πηγή: kathimerini.gr