«Ὁ λόγος ποὺ χρησιμοποιῶ τὸ πολυτονικὸ σύστημα, εἶναι γιατὶ μὲ ἐνδιαφέρει νὰ διαβιβάζω τὴν γλῶσσα στὴν σωστή της μορφή, μὲ ΠΝΕΥΜΑΤΑ (ψυχὲς) καὶ ΤΟΝΟΥΣ (μουσικὸς ὅρος)».
ΘΕΟΦΑΝΩ ΠΟΛΥΜΕΡΗ
Ανάγκη σωτηρίας της Ελληνικής Γλώσσας
Η κα Θεοφανώ (Φανή) Πολυμέρη γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη και είναι σύζυγος του σαξοφωνίστα κ. Φίλιππου Τσεμπερούλη. Ξεκίνησε ως τραγουδίστρια στις Η.Π.Α., κάνοντας περιοδείες με τον πατέρα της, τον τραγουδιστή, στιχουργό και συνθέτη Φώτη Πολυμέρη. Ακολούθως σπούδασε Computer Science στο Hunter College του City University of N.Y. και κυκλοφόρησε δύο προσωπικούς δίσκους. Τα τελευταία χρόνια, και αφού επιμελήθηκε τη βιογραφία του πατέρα της, έχει εντρυφήσει στην αρχαία ελληνική γραμματεία και εργάζεται ως πολυτονίστρια σε εκδοτικούς οίκους.
Συνέντευξη στον συνεργάτη μας Χάρη Μαντέλλο
Ερ: Δεν μπορώ σαν πρώτη ερώτηση να μην σας ρωτήσω για τον εξαίρετο και αξέχαστο τραγουδιστή και τραγουδοποιό πατέρα σας Φώτη Πολυμέρη. Τι θυμάστε περισσότερο από τα χρόνια μαζί του, πόσο σας επηρέασε στην ζωή αλλά και στην καλλιτεχνική διαδρομή σας;
Απ: Σᾶς εὐχαριστῶ πολὺ γιὰ τὸ βῆμα καὶ εὔχομαι «καλὴ ὑπομονὴ» καὶ καλλίτερες ἡμέρες γιὰ ὅλους μας! Ὅπως κάθε παιδὶ διαμορφώνεται ἀπὸ τὸ περιβάλλον στὸ ὁποῖο μεγαλώνει, ἔτσι καὶ ἡ δική μου ζωὴ ἐπηρεάστηκε ἀπὸ τὴν παρουσία τοῦ πατέρα μου, τοῦ Φώτη μου, ἑνὸς σεμνοῦ ἀνθρώπου ποὺ ὄχι μόνον μουσικῶς ἐπέδρασε στὴν διαδρομή μου, ἀλλὰ πρωτίστως στὴν δημιουργία τοῦ ἀξιακοῦ συστήματος βάσει τοῦ ὁποίου ζῶ. Ἄνθρωπος μιᾶς ἄλλης ἐποχῆς, βαθειὰ εὐγενής, ἔθετε πάντοτε ὡς ὕψιστο μέλημά του τὴν ἀγάπη γιὰ τὸν συνάνθρωπο, τὸν σεβασμὸ πρὸς τὸν πλησίον καὶ τὴν προσφορὰ στὸ κοινωνικὸ σύνολο. Αὐτὸ τὸ στοιχεῖο εἶναι ποὺ μὲ ἄγγιξε περισσότερο, μαζὶ μὲ τὴν ἀγάπη γιὰ τὴν πατρίδα καὶ γιὰ τὴν ἀρχαία μας γραμματεία. Παραλλήλως, μεγαλώνοντας σὲ ἕνα σπιτικὸ γεμᾶτο μελωδίες καὶ τραγούδια, ἑπόμενο ἦταν νὰ ἀσχοληθῶ μὲ τὴν μουσικὴ ἀπὸ μικρὴ σπουδάζοντας πιάνο. Ἀφοῦ ὁλοκλήρωσα τὶς σπουδές μου στὸ πανεπιστήμιο Hunter στὴν Νέα Ὑόρκη στὴ πληροφορική, ἐρχόμενη στὴν Ἑλλάδα ἀσχολήθηκα μὲ τὸ τραγούδι.
Ερ: Επιλέγετε στα γραπτά σας την χρήση του πολυτονικού συστήματος. Θεωρείτε ότι είναι λάθος το μονοτονικό και ότι έτσι σώζετε μία ίσως χαμένη ουσία και γοητεία της ελληνικής γλώσσας;
Απ: Ὁ λόγος ποὺ χρησιμοποιῶ τὸ πολυτονικὸ σύστημα, εἶναι γιατὶ μὲ ἐνδιαφέρει νὰ διαβιβάζω τὴν γλῶσσα στὴν σωστή της μορφή, μὲ ΠΝΕΥΜΑΤΑ (ψυχὲς) καὶ ΤΟΝΟΥΣ (μουσικὸς ὅρος). Τὸ γεγονὸς ὅτι εὑρισκόμεθα ἐδῶ ὡς Ἕλληνες ὀφείλουμε στὸν σημαντικώτατο ρόλο ποὺ ἔπαιξε ἡ γλῶσσα μας, ποὺ διὰ τῶν χιλιετιῶν μᾶς ὡδήγησε «ἐθνικῶς» σώους στὸ σήμερα. Θεωρῶ ντροπὴ καὶ κρῖμα νὰ διδάσκεται τὸ Κινεζάκι ἤ τὸ Γαλλάκι ἀπὸ τὸ σχολεῖο του νὰ γράφῃ σωστὰ ἑλληνικὰ καὶ μάλιστα ἀρχαῖα, ἐνῶ ἀντιστοίχως τὸ Ἑλληνόπουλο νὰ μὴ γνωρίζῃ σωστὴ γραφή, καὶ στὸ ὄνομα τῆς «εὐκολίας» μας νὰ ἀπαξιώνουμε κάτι τόσο ἱερὸ καὶ θαυμαστό, τὴν ἑλληνίδα γλῶσσα ποὺ εἶναι μητέρα ὅλων τῶν λατινογενῶν γλωσσῶν, ἀφοῦ ἡ λατινικὴ δὲν εἶναι ἄλλη ἀπὸ τὴν αἰολικὴ διάλεκτο τῆς Εὐβοίας. Ἐξ ἄλλου, στὸ γονίδιο τοῦ Ἕλληνα ἤδη βρίσκεται ἡ γνῶσις ὥστε μὲ μεγάλη εὐκολία «ξαναθυμᾶται» τὴν σωστὴ γραφὴ καὶ τὴν ἐτυμολογία τῆς κάθε λέξεως, ἀρκεῖ νὰ διδαχθῇ σωστά. Στὴν πραγματικότητα, τὸ μόνον ἐμπόδιο (ἐν+πόδι) στὴν ὀρθὴ διδασκαλία τῆς γλώσσας μας, εἶναι ἡ ἀπροθυμία τοῦ ἐκπαιδευτικοῦ συστήματος νὰ τὴν διδάξῃ μὲ προσιτὸ τρόπο, ὥστε οἱ μαθητὲς διὰ τῆς ὑπεραπλουστεύσεως ὡδηγοῦνται στὴν ἀμορφωσιὰ καὶ τὴν πνευματικὴ ἀδράνεια. Οἱ τόνοι καὶ τὰ πνεύματα εἶναι μουσικὰ σημεῖα στίξεως τῆς γλώσσας, καὶ αὐτὸ τὸ ἀντιλαμβάνεται εὔκολα ὅποιος μουσικὸς ἐντρυφήσῃ στὴν μελέτη της. Καὶ ἐγὼ ἐδιδάχθην μόνη μου, καθὼς εἶχαν ἤδη καταργηθῆ πολλὰ στοιχεῖα τῆς γραμματικῆς ὅταν πήγαινα σχολεῖο.
Ερ: Έχετε δύο προσωπικούς δίσκους, τον πρώτο που φέρει το όνομά σας και έναν ακόμη με τίτλο «Λεπτομέρειες» του 1992 που θα χαρακτήριζα σαν ευπρόσωπη ποπ με τζαζ ηχοχρώματα. Νωρίτερα είχατε συμμετοχή και στον διαγωνισμό της Eurovision όπου μαζί με τον κ. Γιάννη Σαββιδάκη είχατε εκπροσωπήσει την Κύπρο. Κάπου εκεί και ενώ άνθιζε εκείνη την εποχή το ποπ τραγούδι στην χώρα μας εσείς επιλέξατε να αποσυρθείτε. Γιατί αυτή η απόφαση;
Απ: Ὅταν ἀποφάσισα νὰ ἀσχοληθῶ μὲ τὸ τραγούδι, ἔδωσα στὸν ἑαυτό μου μία χρονικὴ διωρία πενταετίας γιὰ τὴν ἐπίτευξι συγκεκριμένων στόχων. Καθὼς μὲ τὴν πάροδο τοῦ χρόνου δὲν πραγματοποιήθηκαν οἱ προσδοκίες μου, ἀποφάσισα νὰ ἀποσυρθῶ ἀσχολουμένη μὲ τὴν μεγάλη μου ἀγάπη, τὴν μελέτη τῆς ἱστορίας καὶ τῆς γλώσσας μας.
Ερ: Μιλήστε μας λίγο και για το βιβλίο σας «Ετυμολογία κυρίων ονομάτων και τοπωνυμίων των ομηρικών επών». Πόσο καιρό έρευνας σας πήρε για να γράψετε αυτό το πολύ ενδιαφέρον πόνημα και πώς αναδεικνύεται το Ελληνικό αξιακό σύστημα μέσα από τον Ομηρικό λόγο;
Απ: Εὐτύχησα ἐπὶ πάρα πολλὰ ἔτη νὰ παρακολουθήσω διαλέξεις καὶ μαθήματα τῆς σπουδαίας φιλολόγου Ἄννας Τζιροπούλου Εὐσταθίου, ποὺ μὲ ἐμύησε στὰ μυστικὰ τῆς γλώσσας καὶ μὲ παρώτρυνε στὴν συγγραφὴ τῆς μελέτης μου ἐπὶ τῆς ἐτυμολογίας τῶν κυρίων ὀνομάτων καὶ τοπωνυμίων τῶν Ὁμηρικῶν ἐπῶν. Χρειάστηκαν πέντε ἔτη μελέτης διαφόρων λεξικῶν τῆς ἀρχαιότητος, τοῦ μεσαίωνος καὶ τῶν νεωτέρων χρόνων προκειμένου νὰ ὁλοκληρωθῇ τὸ σύγγραμα, ποὺ ἐμπεριέχει τὶς ἐτυμολογίες περίπου 1800 ὀνομάτων. Ὁ παππούς μας ὁ Ὅμηρος, ἔγραψε καὶ ἐτραγούδησε τὰ πάντα! Τὰ ἔπη του ἦσαν ἀνέκαθεν ἡ Ἱερὰ γραφὴ τῶν Ἑλλήνων. Ὁ Μέγας Ἀλέξανδρος, ποὺ κατέκτησε καὶ ἐξεπολίτισε τὸν κόσμο, εἶχε πάντοτε στὸ προσκεφάλι του τὴν Ἰλιάδα. Στὰ ὁμηρικὰ ἔπη εὑρίσκουμε ὅλους τοὺς τύπους τῶν ἀνθρώπων, τὶς ἔννοιες τῆς φιλίας, τοῦ σεβασμοῦ πρὸς τοὺς γονεῖς, τῆς ἀγάπης πρὸς τὴν πατρίδα, τῆς λατρείας τοῦ Θεοῦ, τῆς αὐτοθυσίας καὶ τόσα ἄλλα ἀνθρώπινα, ποὺ χρειάζονται πολλοὶ τόμοι γιὰ νὰ ἀναφέρουμε. Οὐσιαστικὰ ὁ Ὁμηρικὸς Λόγος παρέχει γιὰ τὸν κάθε Ἄνθρωπο «ὁδηγίες χρήσεως» γιὰ ὅσες καταστάσεις ἐνδέχεται νὰ ἀντιμετωπίσῃ σὲ αὐτὴν τὴν πρόσκαιρη ζωή.
Ερ: Τα σύγχρονα παιδιά πιστεύετε πως γνωρίζουν ή διδάσκονται σωστά την ελληνική ιστορία και τα μεγάλα κεφάλαια του πολιτισμού μας ή θα έπρεπε να γίνει κάτι περισσότερο σε αυτόν τον τομέα από κράτος και φορείς;
Απ: Δυστυχῶς τὰ Ἑλληνόπουλα σήμερα ἀποφοιτοῦν ἀπὸ τὰ σχολεῖα παραζαλισμένα, δίχως τὶς στοιχειώδεις γνώσεις γιὰ τὴν γλῶσσα καὶ τὴν ἱστορία τους. Ὑπερφορτωμένα μὲ κάθε εἴδους ἄνευ οὐσίας μαθήματα, δυσκολεύονται νὰ ἐκφέρουν σωστὸ λόγο -ἐνῶ συνεχομένως ἀκούγεται ὁ ὅρος δυσλεξία, γιὰ τὴν ὁποίαν τὸ μόνον φάρμακο εἶναι ἡ μελέτη τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς γλώσσας σύμφωνα μὲ ξένες μελέτες- καὶ δίχως νὰ ἔχουν μία σαφῆ εἰκόνα τῶν σημαντικῶν γεγονότων τῆς ἱστορίας μας. Πραγματικὰ δὲν γνωρίζω ἄν αὐτὸ συμβαίνει βάσει κάποιου σχεδίου ἀφελληνίσεως τῶν παίδων ἤ λόγῳ πλήρους ἀνικανότητος τοῦ συστήματος. Ἄν ἰσχύῃ τὸ πρῶτο, ἔγκειται στὸν κάθε γονέα νὰ διδάξῃ τὸ παιδί του ἱστορία. Ἄν τὸ δεύτερο, τὸ ὑπουργεῖο παιδείας πρέπει νὰ ἀλλάξῃ τρόπο διδαχῆς καὶ ἀπὸ τὶς πρῶτες τάξεις τοῦ δημοτικοῦ νὰ φέρνῃ τὰ παιδιὰ σὲ ἐπαφὴ μὲ τὴν ἱστορία καὶ τὴν ἀρχαία Ἑλληνικὴ γλῶσσα ὑπὸ τύπου παιγνίου. Ὑπάρχουν ἀξιόλογες μέθοδοι διδασκαλίας ποὺ ἄνετα θὰ μποροῦσαν νὰ ἐφαρμοστοῦν στὴν δημοσία παιδεία.
Ερ: Η τουρκική προκλητικότητα είναι πολύ έντονη το τελευταίο διάστημα. Ο Πρόεδρος της Τουρκίας κ. Ερντογάν ακόμη και μετά τον πρόσφατο σεισμό έδωσε εντολή να συνεχίσει την δράση του το Oruc Reis. Πού βλέπετε να οδηγείται αυτή η κατάσταση;
Απ: Προφήτης δὲν εἶμαι ὥστε νὰ γνωρίζω τὶ θὰ συμβῇ στὸ ἄμεσο μέλλον. Ὅμως ἡ τουρκικὴ ἐπιθετικότης σίγουρα ἐξυπηρετεῖ τὰ λαϊκίστικα σχέδια ἐσωτερικῆς καταναλώσεως τοῦ Ἐρντογάν, ποὺ ἔχει ἀποθρασυνθῆ μὲ τὶς πλάτες τῆς Μέρκελ. Ἕνας πόλεμος ὅμως μὲ τοὺς Ἕλληνες δὲν εἶναι εὔκολη ὑπόθεσις, πρᾶγμα ποὺ ξέρει, ἀλλιῶς θὰ τὸν εἶχε κάνει. Οἱ Ἕλληνες εἴμαστε ἐπαρκῶς ὡπλισμένοι καὶ ὅταν μᾶς καλεῖ τὸ πατριωτικὸ καθῆκον μετατρεπόμεθα σὲ πολεμικὲς μηχανές. Ἀπευχόμενοι ἕναν πόλεμο ὡς ἐχέφρονες ἄνθρωποι, δὲν θὰ διστάσουμε νὰ προασπιστοῦμε τὸν πολιτισμὸ καὶ τὴν πατρίδα μας, ὅπως ἀκριβῶς ἔκαναν καὶ οἱ παπποῦδες μας ἀντιμετωπίζοντες Ἰταλούς, Γερμανούς, Βούλγαρους, τούρκους καὶ ὅσους ἄλλους μᾶς ἐπιβουλεύτηκαν.
Ερ: Ετοιμάζετε κάτι αυτή την εποχή που θα θέλατε να μας ανακοινώσετε;
Απ: Ἀκριβῶς ἐπειδὴ θεωρῶ μεγάλο τὸ ἔλλειμμα τῆς παιδείας σὲ ὅ,τι ἀφορᾶ τὴν ἱστορία μας, ἀσχολοῦμαι τὰ τελευταῖα τρία ἔτη μὲ τὴν συγγραφὴ ἑνὸς νέου βιβλίου, ποὺ σὲ χίλιες σελίδες θὰ περιλαμβάνῃ ὅλη τὴν ἱστορία τοῦ Ἑλληνικοῦ ἔθνους, ἀρχομένης ἀπὸ τοὺς μυθικοὺς χρόνους, ἐν συνεχείᾳ τὴν κλασικὴ περίοδο, τὴν ἑλληνιστική, τὸν μεσαιωνικὸ Ἑλληνισμὸ διὰ τῆς ἀνατολικῆς ρωμαϊκῆς αὐτοκρατορίας μέχρι καὶ τοὺς Παγκοσμίους πολέμους. Ἔτσι, εὔκολα καὶ συνοπτικὰ θὰ δύναται ὁ καθεὶς νὰ πληροφορηθῇ τὰ οὐσιώδη στοιχεῖα κάθε ἱστορικῆς περιόδου, νὰ διδάξῃ τὸ παιδί του καὶ νὰ διαβιβάσῃ τὶς ἐν λόγῳ γνώσεις στὸ περιβάλλον του. Πρέπει νὰ γνωρίζουμε ὅτι λαὸς ποὺ ξεχνᾶ τὴν ἱστορία του, ἀναγκάζεται νὰ τὴν ξαναζήσῃ καὶ λαὸς ποὺ ξεχνᾶ τὶς ρίζες του, μοιραίως θὰ χαθῇ. Γι’ αὐτὸ εἶναι εὐθύνη τοῦ καθενός μας νὰ διαβιβάσῃ στοὺς νεωτέρους τὴν ἱστορία τῶν θυσιῶν τῶν προγόνων μας, χάριν τῶν ὁποίων ζοῦμε ἐμεῖς σήμερα ἐλεύθεροι σὲ αὐτὸν τὸν ἁγιασμένο, ὑπέροχο καὶ εὐλογημένο τόπο.